در صنایع پتروشیمی، مدیریت دارایی های فیزیکی یکی از مهمترین عوامل موفقیت عملیاتی محسوب میشود. سیستمهایی مانند IFS Cloud با ارائه یک پلتفرم یکپارچه، امکان مدیریت کار را در سراسر چرخه مدیریت کار فراهم میکنند و به سازمانها کمک میکنند تا فرآیندهای نگهداری و تعمیرات خود را بهینه کنند.
مدیریت کار نگهداری تعمیرات در ERP - IFS Cloud
مدیریت کار فرآیندی جامع است که از شناسایی نیاز به کار تا تکمیل و تحلیل پس از اجرا را شامل میشود. این چرخه در IFS Cloud به صورت سیستماتیک و هوشمند پیادهسازی شده است تا بالاترین بهرهوری را در مدیریت داراییهای فیزیکی پتروشیمی ها را تضمین کند. IFS به صورت چشمگیری بیش از هر CMMS دیگر می تواند در اجرای فعالیتهای نگهداری و تعمیرات و مخصوصا به صورت جامع تر در فرایند مدیریت دارایی های فیزیکی تاثیر چشمگیری داشته باشد.
فرآیند نگهداری و تعمیرات در IFS با ایجاد درخواست کار یا همان Service Request یا با گزارش خرابی Fualt Report آغاز میشود. در سیستم مدیریت تعمیر و نگهداری این درخواست میتواند برای گزارش نیاز به سرویس یا ثبت خرابی تجهیزات مورد استفاده مشتریان ایجاد شود. در این مرحله، اطلاعات کلیدی زیر باید ثبت شود:
-
اطلاعات درخواست کننده: نام و شماره تلفن درخواستکننده -
شرح کوتاه درخواست: توضیح سرویس مورد نیاز یا خرابی مشاهده شده -
اطلاعات تجهیز: شناسایی دقیق تجهیز، موقعیت و آدرس که در صنایع پتروشیمی Tag تجهیز ملاک عمل است. Tag تجهیز به عبارت ساده تر به موقعیت مکانی تجهیز Location و عملکرد تجهیز Function اشاره دارد. -
قرارداد سرویس: انتخاب قرارداد مربوطه برای مشتری خاص -
نوع کار: تعیین نوع کار مورد نظر - شناسایی تجهیز: شناسه دقیق تجهیز معیوب
- شرح خرابی: توضیح مختصر و توضیح تکمیلی خرابی
- نوع کشف خرابی: کد مربوط به نحوه کشف خرابی (مانند: کشف در حین انجام نت دوره ای، گزارش اپراتور، پایش وضعیت و غیره)
- علائم خرابی: علائم مشاهده شده روی تجهیز ( مانند: ارتعاش بیش از حد، صدای غیر عادی، نشتی سیالات، افزایش دما، افزایش مصرف انرژی، توقف ناگهانی و غیره )
- اولویت: سطح فوریت کار ( مانند: اضطراری، فوری، معمولی)
اولویت کار کجا به کار می آید؟
نکته ی حائز اهمیت، این symptom ها بر گرفته از Class تجهیزات مانند پمپ یا کمپرسور (اشاره شده در استاندارد ایزو ۱۴۲۲۴) هستند.
قبل از ایجاد درخواست سرویس در IFS Cloud، سیستم نیاز به تعریف اطلاعات پایه دارد:
- تعریف مشتری: اطلاعات کامل مشتری باید در سیستم ثبت شده باشد
- قرارداد سرویس: قرارداد مناسب برای مشتری باید تعریف شده باشد
- اطلاعات تجهیزات :داراییهای فیزیکی باید در سیستم مدیریت داراییهای فیزیکی بهطور کامل ثبت شده باشند.
لازم به ذکر است هر گزارشی که مورد نیازتان است نیازمند داده ی مطلوب است، پس در هنگام جمع آوری داده ها به گزارشهای مورد نیازتان نیز فکر کنید.

فرایند رزرو منابع در IFS Cloud با هوش مصنوعی
یکی از قابلیتهای IFS Cloud، امکان رزرو منابع است که با استفاده از بهینهسازی برنامهریزی و زمانبندی عمل میکند.
اما بدون بهره گیری از هوش مصنوعی و در نسخه های پیشین این امکان وجود دارد که توسط برنامه ریز نگهداری و تعمیرات یا سرپرست واحد نگهداری و تعمیرات این رزرو منابع انجام شود.
سیستم IFS Cloud یک درخواست رزرو منابع در زمان مورد نظر به موتور برنامهریزی ارسال میکند که شامل اطلاعات فعالیت مورد نظر و بازههای زمانی قابل بررسی است. موتور برنامهریزی با استفاده از هوش مصنوعی، بهترین زمانها را بر اساس موارد زیر پیشنهاد میدهد:
- در دسترس بودن منابع :بررسی در دسترس بودن تکنسینها و تجهیزات
- مدیریت انبار و قطعات یدکی: بررسی مواد و قعطعات مورد نیاز
- هزینه جابجایی: محاسبه هزینههای جابجایی
- ارزش کار: ارزیابی ارزش اقتصادی انجام کار در زمانهای مختلف
- SLA: رعایت توافقنامه سطح سرویس
سیستم چندین پیشنهاد زمانی با ارزشهای محاسبه شده انجام می دهد که به کاربر کمک میکند بهترین زمان را انتخاب کند. در بازه زمانی پیشنهادی منتخب، تمام منابع مورد نیاز رزرو میشوند و از رزرو مجدد جلوگیری می شود.
ایجاد دستور کار نت (Work Order)در IFS
ثبت گزارش خرابی در IFS (Fault Report)
زمانی که یک خرابی در تجهیزات شناسایی میشود، یک گزارش خرابی در سیستم ثبت میشود. این گزارش شامل موارد زیر است: برای تکمیل basic data داده های مورد نیاز نگهداری تعمیرات، بهره گیری از ایزو ۱۴۲۲۴ میتواند بسیار کاربردی باشد.
- شناسایی تجهیز: شناسه دقیق تجهیز معیوب
- شرح خرابی: توضیح مختصر و توضیح تکمیلی خرابی
- نوع کشف خرابی: کد مربوط به نحوه کشف خرابی (مانند: کشف در حین انجام نت دوره ای، گزارش اپراتور، پایش وضعیت و غیره)
- علائم خرابی: علائم مشاهده شده روی تجهیز ( مانند: ارتعاش بیش از حد، صدای غیر عادی، نشتی سیالات، افزایش دما، افزایش مصرف انرژی، توقف ناگهانی و غیره )
- اولویت: سطح فوریت کار ( مانند: اضطراری، فوری، معمولی)
ایجاد دستور کار در نگهداری تعمیرات IFS
پس از تأیید گزارش خرابی یا درخواست سرویس، سیستم به صورت خودکار یک دستور کار ایجاد میکند. این دستور کار شامل اطلاعات زیر است:
- شماره دستور کار: شناسه یکتای دستور کار
- جزئیات کار: شرح کامل کار مورد نیاز
- منابع لازم: تکنسینها، ابزار و قطعات مورد نیاز
- تاریخ سررسید: زمان مورد انتظار برای تکمیل کار
- سطح اولویت: تعیین فوریت انجام کار
اگر این درخواست کار از طریق فرایندهای PM ایجاد شوند داده های فوق به صورت خودکار تکمیل می شوند اما در مواقعی که بر اساس خرابی درخواست کار صادر می شوند چون نیاز به بررسی وضعیت تجهیز و سپس اجرای فرایندهای نگهداری و تعمیرات را داریم، جزئیات کار و منابع باید توسط برنامه ریز نگهداری و تعمیرات که از خبرگان واحد نگهداری و تعمیرات هستند باید تکمیل شوند که متاسفانه در ایران اغلب برنامه ریزان نگهداری تعمیرات از فارغ التحصیلان مهندسی صنایع بوده و شناخت کافی از تعمیرات تجهیزات و منابع مورد نیاز ندارند لذا این کار در صورت انجام، اغلب توسط سرپرستان واحد نت انجام می شود.
در IFS ERP، هر دستور کار Work Order میتواند شامل چندین وظیفه کاری Work Task باشد. وظیفه کاری، فعالیت یا مجموعهای از فعالیتهاست که باید روی یک تجهیز یا دارایی انجام شود و باعث میشود مدیریت کار و تقسیم مسئولیتها سادهتر و ساختارمند شود.
مثال زیر کاربرد عملی Work Task در یک Work Order پتروشیمی را نشان میدهد:

فرض کنید یک پمپ در پتروشیمی دچار خرابی میشود و دستور کار جدیدی برای تعمیر آن صادر میشود. دستور کار میتواند شامل وظایف کاری متعدد باشد؛ هر وظیفه کاری یک اقدام خاص را شامل میشود.
مراحل کار: دستور کار تعمیر پمپ با مشارکت سه واحد تخصصی قرار به انجام است لذا یک Work Order برای واحد روتاری صادر می شود و واحد روتاری Work Task واحدهای مورد نایز شامل برق و ابزاردقیق را هم صادر می کند اما تکمیل منابع مورد نیاز هر work task توسط برنامه ریز خبره یا سرپرست واحد برق و ابزاردقیق وارد می شود.
:Work Orderتعمیر پمپ سانتریفیوژ واحد اتیلن
۱Work Task : تعویض یاتاقان و روانکاری شفت (واحد روتاری)
- شرح کار: باز کردن پوسته پمپ، تعویض یاتاقانها، روانکاری شفت و بررسی عدم توازن روتور.
- ابزار: آچارهای صنعتی، گریسکاری، دستگاه وزنسنج روتور
- منابع:تکنسین تجهیزات دوار (روتاری)
۲ Work Task: بازرسی و تعمیر مدارهای برقی (واحد برق)
- شرح کار: بررسی سلامت کابلها، اتصالات، تست ولتاژ و تعویض فیوزهای آسیب دیده.
- ابزار: تستر برق، مولتیمتر، سیم و فیوز جدید
- منابع: تکنسین واحد برق
Work Task ۳: تست سنسورها و کالیبراسیون ابزار دقیق (واحد ابزار دقیق)
- شرح کار: بررسی و کالیبراسیون سنسورهای دما و فشار، تحلیل سیگنال ارتعاش، اطمینان از عملکرد صحیح تجهیزات کنترلی.
- ابزار: دستگاه کالیبراسیون، آنالایزر ارتعاش، ابزارهای ابزار دقیق
- منابع: تکنسین ابزار دقیق
در IFS Cloud، هر Work Task میتواند وضعیت مستقل داشته باشد و منابع و مواد اختصاصی خودش را دریافت کند. اما میتوان توالی انجام work task ها را مشخص کرد و تعریف کرد که پس از اتمام work task اول، بلافاصله work task دوم شروع شود.
این مدل باعث میشود هر بخش از فرایند تعمیر نگهداری به صورت دقیق، قابل پیگیری و قابل اندازهگیری باشد و چرخه مدیریت کار در راستای مدیریت داراییهای فیزیکی به صورت حرفهای اجرا شود.
- تقسیمبندی دقیق کار و مسئولیتها
- ثبت جداگانه زمان، مواد مصرفی و نیروی انسانی برای هر وظیفه
- امکان ارزیابی عملکرد هر بخش از کار
- افزایش دقت در مدیریت و گزارشدهی چرخه مدیریت کار و مدیریت کار
این ساختار در IFS Cloud به طور کامل از منطق مدیریت داراییهای فیزیکی و چرخه مدیریت کار پشتیبانی میکند و استانداردهای جهانی صنایع پتروشیمی را پوشش میدهد.
این نکته را هم در ذهن داشته باشیم هر Work task دارای work task steps هست و میتوان مراحل انجام هر work task را به صورت مرحله به مرحله در آن تعریف نمود.

Standard job در نگهداری و تعمیرات
در چرخه مدیریت کار سیستم IFS، استفاده از الگوهای کاری استاندارد یا همان Standard jobs را به عبارت Task Template می شناسیم. استفاده از استاندارد جاب یکی از بهترین روشها در مدیریت کار است. این الگوها شامل موارد زیر هستند:
- وظایف استاندارد: لیست کارهای مشخص برای هر نوع تعمیر
- زمان تخمینی: زمان مورد نیاز برای هر وظیفه
- مهارتهای لازم: مهارتهای تکنسین مورد نیاز
- ابزار و تجهیزات: لیست ابزار و قطعات مورد نیاز
مرحله سوم: برنامهریزی نگهداری
بخش برنامهریزی نگهداری در IFS Cloud، دستورهای کار و وظایف را با در نظر گرفتن چندین عامل برنامهریزی میکند:
- نیازهای منابع: بررسی منابع مورد نیاز
- وابستگیها: شناسایی وابستگیهای بین کارها
- پیشنهاد برنامهریزی خودکار: ارائه پیشنهاد اولیه با امکان تنظیم دستی
- برنامهریزی نگهداری پیشگیرانه: تعریف پنجره زمانی اجرا
IFS Cloud از هوش مصنوعی برای بهینهسازی برنامهریزی استفاده میکند:
- برنامهریزی دینامیک: تنظیم خودکار برنامهها بر اساس شرایط واقعی
- پیشبینی مدت زمان: تخمین زمان اجرای کار
- بهینهسازی مسیر: کاهش زمان مسیر حرکت تکنسینها

اپلیکیشن موبایل گردش کار تعمیراتی IFS
مرحله چهارم: اجرای کار
تکنسینها با استفاده از برنامه موبایل IFS Cloud یا بر اساس وظایف محوله صبحگاهی توسط سرپرست خود، کارها را انجام می دهند:
- دریافت وظایف: مشاهده کارهای اختصاص داده شده
- اجرای چکلیستها: انجام بررسیهای استاندارد
- ثبت اطلاعات: ثبت قطعات استفاده شده و زمان صرف شده
- ضمیمه تصاویر: افزودن عکس از کار انجام شده
- دریافت امضا: دریافت تأیید از مشتری
قابلیت آفلاین
برنامه موبایل IFS Cloud حتی در صورت عدم دسترسی به اینترنت نیز کار میکند، که این امر در تاسیسات پتروشیمی واقع در مناطق دورافتاده بسیار مفید است.
ایجاد دستورکار تعمیراتی (Repair Work Order)
برای تعمیرات میدانی، فرآیند زیر اجرا میشود:
- گزارش خرابی در محل: تکنسین در محل، خرابی را گزارش میکند
- ایجاد دستور کار در موبایل: سیستم دستور کار جدیدی در IFS Mobile Work Order ایجاد میکند
- همگامسازی: دستور کار با IFS Work Order Management همگام میشود
دستور کار تعمیر برای تجهیزات معیوب
زمانی که یک قطعه سریال یا غیرسریال معیوب میشود، فرآیند زیر آغاز میشود:
- شناسایی خرابی: تشخیص خرابی در تجهیز
- ایجاد دستور کار تعمیر: سیستم به صورت خودکار دستور کار تعمیر ایجاد میکند
- اختصاص منابع: تخصیص تکنسین و قطعات یدکی
- اجرا و بازگشت به سرویس: انجام تعمیر و بازگشت تجهیز به وضعیت عملیاتی
مدیریت نگهداشت پیشگیرانه
انواع نت پیشگیرانه
مدیریت داراییهای فیزیکی مؤثر نیازمند برنامهریزی دقیق نگهداری پیشگیرانه است. IFS Cloud امکان تعریف برنامههای نگهداری بر اساس موارد زیر را فراهم میکند:
مواردی که عبارتند از سه نوع
-
Calendar base - تقویمی: برنامهریزی بر اساس تقویم سازمانی، بازههای زمانی مشخص (ماهانه، سهماهه، سالانه)
-
Event base - رویدادی: وقوع رویدادهای خاص مثلا بررسی برخی از تجهیزات پس از وقوع بارندگی شدید
-
Condition base - شرایط تجهیز: وضعیت فعلی تجهیز - از مهمترین برنامه ی نگهداشت این نوع، میتوان به کارکرد تجهیزات اشاره کرد مثلا هر ۸۰۰۰ ساعت، ۱۶۰۰۰ ساعت و ۲۴۰۰۰ ساعت، یا دما، تعداد ضربه و غیره اشاره کرد.
پایش وضعیت در IFS ERP
با استفاده از سنسورهای IoT، IFS Cloudمیتواند دادههای زیر را جمعآوری و تحلیل کند:
- دما: نظارت بر دمای تجهیزات
- ارتعاش: تشخیص ارتعاشات غیرعادی
- فشار: کنترل فشار سیستمها
- ساعات کارکرد: ثبت زمان عملکرد تجهیزات
این دادهها برای تحلیل پیشبینانه استفاده میشوند تا نگهداری در زمان مناسب انجام شود.

نگهداری تعمیرات IFS با هوش مصنوعی
تحلیل نت پیشبینانه
یکی از مزایای کلیدی IFS Cloud، استفاده از هوش مصنوعی برای نگهداری پیشبینانه است:
- تشخیص الگوهای خرابی: الگوریتمهای یادگیری ماشین
- تخصیص نمره سلامت تجهیزات: نمرهدهی ریسک
- اطلاعرسانی قبل از وقوع خرابی: هشدارهای زودهنگام
- بهبود پیشبینی زمان خرابی تجهیزات : بهینهسازی مداوم با جمعآوری دادههای بیشتر
کاهش زمان خرابی غیربرنامهریزیشده
مزایای نگهداری پیشبینانه در سازمانهای پتروشیمی میتوانند:
- ۲۰% افزایش در زمان کارکرد تجهیزات
- ۱۶% کاهش در زمان خرابی
- ۱۴% کاهش در هزینههای نگهداری را تجربه کنند
چرخه کامل مدیریت دارایی
مدیریت داراییهای فیزیکی در تمام مراحل چرخه عمر
IFS Cloud امکان مدیریت داراییهای فیزیکی را در تمام مراحل فراهم میکند:
- برنامهریزی دارایی: طراحی و برآورد نصب تجهیزات
- عملیات و نگهداری: مدیریت کار روزانه و برنامهریزی شده
- مدیریت عملکرد: نظارت بر سلامت و کارایی داراییها
- از رده خارج کردن تجهیز: برنامهریزی برای بازیافت یا خروج از رده تجهیزات
مزایای مدیریت کار یکپارچه
با یکپارچهسازی چرخه مدیریت کار در ERP، سازمانها میتوانند:
- دیدگاه جامع: مشاهده وضعیت تمام داراییها در یک محل
- کاهش خطا: کاهش خطاهای دستی با اتوماسیون فرآیندها
- افزایش کارایی: صرفهجویی در زمان با استفاده از فرآیندهای استاندارد
- کاهش هزینه موجودی: مدیریت بهتر قطعات یدکی
مرحله پنجم: تحلیل و بهبود مستمر
پس از اتمام کار، فرآیند تحلیل و بهبود آغاز میشود:
- بررسی دستورهای کار بسته شده تحلیل کارهای تکمیل شده
- شناسایی فرصتهای بهبود یافتن نقاط قوت و ضعف
- بهروزرسانی الگوهای کاری بهبود الگوها بر اساس تجربیات واقعی
- گزارشدهی و KPI نظارت بر شاخصهای کلیدی عملکرد
شاخصهای کلیدی عملکرد در مدیریت کار
برای ارزیابی موفقیت چرخه مدیریت کار، شاخصهای زیر پایش میشوند:
- زمان پاسخگویی: زمان بین درخواست و شروع کار
- نرخ تعمیر در اولین مراجعه: درصد کارهایی که در اولین مراجعه کامل میشوند
- رعایت SLA: درصد کارهایی که در زمان مقرر تکمیل میشوند
- کارایی کلی تجهیزات (OEE): اندازهگیری بهرهوری تجهیزات
یکپارچگی IFS ERP با سیستمهای سازمانی
IFS Cloud به عنوان یک سیستم یکپارچه، با سایر بخشهای سازمان ارتباط برقرار میکند:
- مدیریت مالی: ردیابی هزینههای نگهداری
- مدیریت موجودی: کنترل قطعات یدکی
- منابع انسانی: مدیریت نیروی کار و مهارتها
- خرید: درخواست و سفارش قطعات
گردش کار در IFS یک فرآیند جامع و یکپارچه برای مدیریت داراییهای فیزیکی در صنایع پتروشیمی و تجهیزمحور فراهم میکند. از ثبت درخواست سرویس اولیه تا تحلیل پس از تکمیل کار، هر مرحله از فرآیند با استفاده از فناوریهای پیشرفته مانند هوش مصنوعی،IoT و برنامههای موبایلی بهینه شده است.
با استفاده از این سیستم، سازمانهای پتروشیمی میتوانند نه تنها کارایی عملیاتی خود را افزایش دهند، بلکه ایمنی را بهبود بخشند، هزینهها را کاهش دهند و عمر تجهیزات خود را طولانیتر کنند.
مدیریت کار مؤثر از طریق چرخه مدیریت کار کامل، کلید موفقیت در محیط رقابتی امروز صنعت پتروشیمی است.
برای سازمانهایی که به دنبال بهبود فرآیندهای مدیریت داراییهای فیزیکی خود هستند، IFS Cloud راهحلی جامع و قابل اطمینان ارائه میدهد که با نیازهای خاص صنعت پتروشیمی سازگار است و امکان رشد و توسعه